Oferta
Znajdziesz u nas wszystko to co potrzebne. Zapraszamy do zapoznania się z naszą ofertą.
Terapia ręki
Terapia Pedagogiczna
Terapia dysleksji, dysgrafii i dyskalkulii
Terapia tyflopedagogiczna (dla dzieci słabowidzących i niewidzących)
Terapia surdopedagogiczna (dla dzieci słabosłyszących i niesłyszących)
Trening Zastępowania Złości
Trening Umiejętności Społecznych (zaj. grupowe)
Rozwijanie kompetencji emocjonalno-społecznych
Socjoterapia
Terapia Metodą Tomatisa
Diagnoza zaburzeń przetwarzania słuchowego
+ badanie słuchu
Przeczytaj o terapii
Zapoznaj się z rodzajem terapii.
Badanie przetwarzania słuchowego
Badanie przetwarzania słuchowego dotyczy analizy sposobu, w jaki mózg interpretuje
dźwięki odbierane przez uszy. Nie jest to klasyczne badanie słuchu (które sprawdza, czy ktoś
dobrze słyszy), ale ocena, jak osoba przetwarza i rozumie dźwięki, zwłaszcza mowę w
trudnych warunkach, takich jak hałas czy szybka mowa.
Zakres badania przetwarzania słuchowego:
- Rozpoznawanie dźwięków – umiejętność odróżniania różnych dźwięków.
- Analiza mowy – zdolność do rozumienia słów w hałasie, przy szybkim tempie mowy lub w obecności kilku mówiących osób.
- Lokalizacja dźwięku – określanie, skąd pochodzi dźwięk.
- Różnicowanie fonemów – rozpoznawanie podobnych dźwięków w języku, np. „p” i „b”.
- Pamięć słuchowa – zapamiętywanie i przypominanie sobie dźwięków lub instrukcji przekazywanych słownie.
Kiedy warto wykonać badanie?
- Dziecko lub dorosły ma trudności z rozumieniem mowy w hałasie.
- Osoba często prosi o powtórzenie wypowiedzi.
Trudności w nauce, czytaniu, pisaniu lub koncentracji. - Problemy z rozumieniem dłuższych instrukcji ustnych.
- Podejrzenie centralnych zaburzeń przetwarzania słuchowego (CAPD, APD).
Jak przebiega badanie?
Badanie wykonuje audiolog lub logopeda i może obejmować testy:
- Audiometryczne – sprawdzające podstawowy poziom słyszenia.
- Testy percepcji mowy – oceniające rozumienie mowy w różnych warunkach.
- Testy dychotyczne – badające zdolność podziału uwagi między uszy.
- Testy pamięci i uwagi słuchowej – sprawdzające zdolność do zapamiętywania i
analizy dźwięków.
Badanie przetwarzania słuchowego jest szczególnie ważne u dzieci z trudnościami
szkolnymi oraz u dorosłych po urazach mózgu lub z podejrzeniem neurologicznych zaburzeń
słuchu. Jeśli masz wątpliwości co do swojego słuchu, warto skonsultować się z audiologiem.
Terapia pedagogiczna
Terapia pedagogiczna to specjalistyczne wsparcie dla dzieci i młodzieży z trudnościami w nauce oraz rozwoju poznawczym i emocjonalnym. Jej celem jest wyrównywanie deficytów edukacyjnych, wspomaganie umiejętności szkolnych oraz rozwijanie funkcji poznawczych, takich jak pamięć, koncentracja czy logiczne myślenie.
Dla kogo jest terapia pedagogiczna?
Terapia jest skierowana głównie do dzieci i młodzieży, które mają:
- trudności w nauce czytania i pisania (dysleksja, dysgrafia, dysortografia),
- problemy z matematyką (dyskalkulia),
- zaburzenia koncentracji i uwagi,
- opóźniony rozwój mowy,
- trudności emocjonalne i społeczne wpływające na naukę,
- deficyty percepcyjno-motoryczne,
- inne specyficzne trudności edukacyjne wynikające np. z niepełnosprawności intelektualnej lub ADHD.
Na czym polega terapia pedagogiczna?
Podczas zajęć terapeuta stosuje różne metody i techniki dostosowane do indywidualnych potrzeb dziecka. W terapii wykorzystuje się m.in.:
- ćwiczenia wspomagające czytanie, pisanie i liczenie,
- gry i zabawy rozwijające logiczne myślenie i pamięć,
- trening koncentracji i uważności,
- ćwiczenia grafomotoryczne (usprawniające pisanie i koordynację ruchową),
- metody relaksacyjne i wzmacniające pewność siebie,
- elementy terapii ręki i integracji sensorycznej.
Cele terapii pedagogicznej:
- Wspomaganie rozwoju poznawczego i emocjonalnego.
- Poprawa umiejętności szkolnych i wyrównanie braków edukacyjnych.
- Wzmocnienie motywacji do nauki i budowanie pozytywnej samooceny.
- Rozwijanie samodzielności i umiejętności radzenia sobie z trudnościami.
Terapia pedagogiczna prowadzona jest przez wykwalifikowanych pedagogów specjalnych i odbywa się indywidualnie lub w małych grupach, w szkołach, poradniach psychologiczno-pedagogicznych oraz prywatnych gabinetach.
Terapia tyflopedagogiczna
Tyflopedagogika to dziedzina pedagogiki specjalnej zajmująca się edukacją i terapią osób z wadami wzroku – zarówno osób niewidomych, jak i słabowidzących. Terapia tyflopedagogiczna koncentruje się na wspieraniu ich rozwoju, nauki oraz przystosowania do codziennego życia, a także na wykorzystywaniu dostępnych metod kompensacyjnych, np. brajla czy technologii wspomagających.
Dla kogo jest terapia tyflopedagogiczna?
Terapia jest przeznaczona dla dzieci, młodzieży i dorosłych z:
- wrodzonymi wadami wzroku (np. ślepotą, zaćmą wrodzoną, retinopatią wcześniaczą),
- uszkodzeniami wzroku nabytymi (np. w wyniku chorób, urazów),
- postępującymi chorobami oczu (np. jaskrą, zwyrodnieniem plamki żółtej),
- niepełnosprawnością sprzężoną, w której zaburzenia wzroku są jednym z problemów.
Na czym polega terapia tyflopedagogiczna?
Terapia jest dostosowana do indywidualnych potrzeb osoby z wadą wzroku i obejmuje m.in.:
- Naukę orientacji w przestrzeni i samodzielności – poruszanie się z białą laską, korzystanie z technik ułatwiających nawigację w otoczeniu.
- Stymulację percepcji wzrokowej – ćwiczenia wzmacniające resztkowe widzenie i naukę efektywnego wykorzystywania wzroku.
- Rozwój alternatywnych metod komunikacji – naukę brajla, pisma powiększonego, korzystania z syntezatorów mowy i technologii wspierających.
- Ćwiczenia rozwijające umiejętności manualne i dotykowe – rozwój precyzji rąk, umiejętności pisania i czytania w brajlu, a także wykorzystywanie dotyku do poznawania świata.
- Wsparcie edukacyjne – dostosowanie metod nauczania, pomoc w nauce przedmiotów szkolnych przy użyciu specjalistycznych narzędzi.
- Rozwijanie samodzielności w życiu codziennym – naukę czynności dnia codziennego, takich jak gotowanie, ubieranie się czy zarządzanie przestrzenią domową.
- Terapia społeczna i emocjonalna – budowanie pewności siebie, rozwijanie umiejętności społecznych i radzenia sobie w różnych sytuacjach.
Cele terapii tyflopedagogicznej:
– Poprawa funkcjonowania osoby niewidomej lub słabowidzącej w codziennym życiu.
– Rozwijanie samodzielności i orientacji w przestrzeni.
– Wspomaganie procesu edukacji i nauki alternatywnych metod czytania i pisania.
– Wzmacnianie pewności siebie i kompetencji społecznych.
Terapia jest prowadzona przez tyflopedagogów w szkołach specjalnych, poradniach pedagogicznych, ośrodkach rehabilitacyjnych oraz gabinetach prywatnych. Może być realizowana indywidualnie lub w grupach, w zależności od potrzeb i możliwości osoby z wadą wzroku.
Terapia surdopedagogiczna
Terapia surdopedagogiczna jest skierowana do osób z wadami słuchu – zarówno tych z częściową utratą słuchu (niedosłuchem), jak i całkowitą głuchotą. Obejmuje zarówno dzieci, młodzież, jak i dorosłych, którzy potrzebują wsparcia w rozwoju komunikacji, edukacji oraz codziennym funkcjonowaniu.
Dla kogo jest terapia surdopedagogiczna?
Terapia jest przeznaczona dla osób:
- z wrodzoną głuchotą lub niedosłuchem,
- z nabytą utratą słuchu (np. w wyniku choroby, urazu, wieku),
- korzystających z aparatów słuchowych lub implantów ślimakowych,
- mających trudności w rozwoju mowy i komunikacji,
- z zaburzeniami przetwarzania słuchowego,
- z niepełnosprawnością sprzężoną, w której występuje także uszkodzenie słuchu.
Cele terapii surdopedagogicznej:
– Nauka i rozwijanie umiejętności komunikacyjnych – zarówno mowy, jak i alternatywnych metod porozumiewania się (np. języka migowego, systemu gestów).
– Wspieranie rozwoju percepcji słuchowej – nauka rozumienia dźwięków i mowy przy użyciu aparatów słuchowych lub implantów ślimakowych.
– Rozwijanie umiejętności społecznych i emocjonalnych – pomoc w nawiązywaniu kontaktów i budowaniu pewności siebie.
– Wsparcie edukacyjne – pomoc w nauce czytania, pisania oraz dostosowanie metod nauczania do indywidualnych potrzeb.
– Stymulacja rozwoju mowy i języka – ćwiczenia artykulacyjne, rozwijanie słownictwa i gramatyki.
Jak przebiega terapia surdopedagogiczna?
Terapia może obejmować różne formy wsparcia, np.:
- ćwiczenia rozwijające mowę i słuch,
- naukę języka migowego lub systemów komunikacji alternatywnej,
- trening czytania z ruchu warg,
- wsparcie w korzystaniu z aparatów słuchowych lub implantów,
- metody wspomagające naukę i przystosowanie do życia codziennego.
Zajęcia prowadzone są przez surdopedagoga w gabinetach prywatnych. Terapia jest dostosowana do indywidualnych możliwości i potrzeb danej osoby.
Trening Umiejętności Społecznych (TUS)
Trening Umiejętności Społecznych (TUS) to program terapeutyczny skierowany do osób, które mają trudności w nawiązywaniu i utrzymywaniu relacji z innymi. Jest szczególnie pomocny dla dzieci, młodzieży i dorosłych, którzy z różnych powodów mają problemy z komunikacją, rozumieniem norm społecznych oraz radzeniem sobie w interakcjach społecznych.
Dla kogo przeznaczony jest TUS?
🔹 Dzieci i młodzież:
- Z trudnościami w nawiązywaniu i utrzymywaniu relacji z rówieśnikami.
- Mające problem z przestrzeganiem zasad społecznych i norm zachowania.
- Zmagające się z niską samooceną i lękiem społecznym.
- Doświadczające problemów emocjonalnych i trudności z regulacją emocji.
- Z trudnościami w adaptacji do nowych sytuacji (np. przedszkole, szkoła, zmiana otoczenia).
🔹 Dzieci i młodzież z diagnozą:
- Spektrum autyzmu (ASD) – trudności w rozumieniu i interpretowaniu sygnałów społecznych.
- Zespołu Aspergera – problemy z komunikacją i interakcjami społecznymi.
- ADHD – impulsywność, brak cierpliwości, trudności z dostosowaniem się do zasad.
- Zaburzeń lękowych i depresyjnych – unikanie kontaktów społecznych, wycofanie.
- Zaburzeń opozycyjno-buntowniczych (ODD) – trudności z kontrolą emocji i agresją.
🔹 Dorośli:
- Doświadczający trudności w relacjach interpersonalnych.
- Mający problemy z komunikacją i odczytywaniem emocji innych ludzi.
- Zmagający się z nieśmiałością i lękiem społecznym.
- Potrzebujący wsparcia w zakresie asertywności i rozwiązywania konfliktów.
Jakie umiejętności rozwija TUS?
– Rozumienie emocji własnych i innych osób.
– Nauka skutecznej komunikacji i aktywnego słuchania.
– Rozwiązywanie konfliktów i radzenie sobie z trudnymi sytuacjami.
– Asertywność i umiejętność wyrażania własnych potrzeb.
– Nauka przestrzegania zasad społecznych i współpracy.
– Budowanie pewności siebie i radzenie sobie ze stresem.
Trening prowadzony jest w formie zajęć grupowych (zazwyczaj 4-8 osób) lub indywidualnych. Metody pracy obejmują gry, zabawy, odgrywanie scenek, analizę sytuacji społecznych i dyskusje.
TUS jest szczególnie skuteczny dla dzieci i młodzieży z trudnościami społecznymi, ale przynosi korzyści także dorosłym, pomagając im w lepszym funkcjonowaniu w relacjach i środowisku zawodowym.
Rozwijanie kompetencji emocjonalno-społecznych?
Rozwijanie kompetencji emocjonalno-społecznych jest ważne dla osób w każdym wieku, ponieważ umiejętności te pomagają w nawiązywaniu relacji, radzeniu sobie z emocjami i skutecznym funkcjonowaniu w społeczeństwie. Programy rozwijające te kompetencje są szczególnie przydatne dla osób, które mają trudności w interakcjach społecznych, kontroli emocji czy budowaniu relacji.
- Dzieci i młodzież
Rozwijanie kompetencji emocjonalno-społecznych u dzieci i młodzieży pomaga w ich prawidłowym rozwoju oraz przygotowuje do życia w społeczeństwie.
🔹 Dla kogo?
- Dzieci w wieku przedszkolnym i szkolnym – uczą się podstawowych zasad współżycia społecznego, wyrażania emocji i rozwiązywania konfliktów.
- Młodzież – rozwija umiejętności asertywności, budowania relacji, radzenia sobie ze stresem i presją grupy rówieśniczej.
- Dzieci z trudnościami emocjonalnymi – np. nadmierną impulsywnością, lękliwością, problemami z kontrolą złości.
- Dzieci z diagnozami:
- Spektrum autyzmu (ASD) – trudności w rozumieniu norm społecznych.
- ADHD – impulsywność, problemy z przestrzeganiem zasad.
- Zaburzenia lękowe i depresyjne – wycofanie, brak pewności siebie.
- Zaburzenia opozycyjno-buntownicze (ODD) – trudności w kontrolowaniu emocji i konfliktach.
Korzyści:
– Lepsza komunikacja i współpraca w grupie.
– Skuteczniejsze radzenie sobie z trudnymi emocjami.
– Większa pewność siebie i umiejętność rozwiązywania konfliktów.
– Lepsze relacje z rówieśnikami i dorosłymi.
- Dorośli
Kompetencje emocjonalno-społeczne są kluczowe w relacjach osobistych i zawodowych.
Dla kogo?
- Osoby mające trudności w relacjach międzyludzkich – np. problemy z komunikacją, nawiązywaniem i utrzymywaniem relacji.
- Osoby odczuwające stres i trudności w zarządzaniu emocjami – np. skłonność do impulsywnych reakcji, nadmiernego przeżywania trudnych sytuacji.
- Osoby zmagające się z niską samooceną i brakiem pewności siebie.
- Pracownicy różnych zawodów – szczególnie ci, którzy pracują z ludźmi (nauczyciele, menedżerowie, lekarze, psychologowie, sprzedawcy).
- Rodzice i opiekunowie – rozwijanie własnych kompetencji pozwala lepiej wspierać dzieci i budować zdrowe relacje rodzinne.
Korzyści:
– Skuteczniejsze radzenie sobie ze stresem i trudnymi sytuacjami.
– Większa samoświadomość i kontrola nad emocjami.
– Lepsze umiejętności komunikacyjne i rozwiązywania konfliktów.
– Budowanie zdrowych relacji w życiu prywatnym i zawodowym.
- Osoby w trudnych sytuacjach życiowych i zawodowych
Niektóre osoby szczególnie potrzebują rozwijania kompetencji emocjonalno-społecznych ze względu na wyzwania, jakie napotykają w życiu.
Dla kogo?
- Osoby doświadczające kryzysów emocjonalnych – np. rozstania, trudności w pracy, problemy rodzinne.
- Osoby w procesie resocjalizacji – np. po odbyciu kary więzienia, wychowankowie domów dziecka, osoby z trudną przeszłością.
- Osoby z problemami zdrowotnymi – np. depresja, zaburzenia lękowe, PTSD (zespół stresu pourazowego).
- Pracownicy pod dużą presją – menedżerowie, osoby pracujące w stresujących zawodach (np. służby mundurowe, lekarze).
Korzyści:
– Lepsze radzenie sobie z emocjami i stresem.
– Umiejętność budowania pozytywnych relacji.
– Poprawa jakości życia i większa stabilność emocjonalna.
Podsumowanie
– Rozwijanie kompetencji emocjonalno-społecznych jest dla każdego, kto chce lepiej funkcjonować w społeczeństwie, budować zdrowe relacje i skutecznie radzić sobie z emocjami.
– Szczególnie korzystają z niego dzieci i młodzież z trudnościami społecznymi, osoby dorosłe mające problemy w relacjach oraz osoby w trudnych sytuacjach życiowych.
Socjoterapia
Socjoterapia to metoda pracy terapeutycznej, która pomaga osobom mającym trudności w funkcjonowaniu społecznym. Jest szczególnie skuteczna w przypadku dzieci i młodzieży, które doświadczają problemów emocjonalnych, społecznych i wychowawczych. Jej celem jest poprawa umiejętności interpersonalnych, radzenie sobie z emocjami oraz zmiana niekorzystnych wzorców zachowań.
- Dzieci i młodzież
Socjoterapia jest najczęściej stosowana u dzieci i nastolatków, ponieważ to właśnie w tym okresie życia kształtują się podstawowe kompetencje społeczne.
Dla kogo?
- Dzieci i młodzież mające trudności w nawiązywaniu i utrzymywaniu relacji z rówieśnikami.
- Osoby przejawiające zachowania agresywne, impulsywne lub buntownicze.
- Dzieci nieśmiałe, wycofane, z niską samooceną.
- Osoby doświadczające trudności w adaptacji do nowych sytuacji (np. zmiana szkoły, rozwód rodziców).
- Dzieci i młodzież z zaburzeniami emocjonalnymi, takimi jak lęk, depresja, obniżona samoocena.
- Osoby mające trudności z przestrzeganiem norm i zasad społecznych.
- Dzieci i młodzież po trudnych doświadczeniach (np. przemoc w rodzinie, zaniedbanie, odrzucenie przez rówieśników).
Korzyści:
– Lepsze funkcjonowanie w grupie i umiejętność współpracy.
– Poprawa samooceny i większa pewność siebie.
– Lepsze radzenie sobie z trudnymi emocjami (np. złością, lękiem).
– Zmniejszenie zachowań agresywnych i buntowniczych.
– Budowanie pozytywnych relacji z rówieśnikami i dorosłymi.
- Dzieci i młodzież z diagnozami i trudnościami rozwojowymi
Dla kogo?
- Dzieci ze spektrum autyzmu (ASD) – trudności w nawiązywaniu relacji, rozumieniu emocji innych osób, adaptacji społecznej.
- Dzieci z ADHD – impulsywność, problemy z koncentracją, trudności w przestrzeganiu zasad.
- Dzieci z zaburzeniami lękowymi i depresyjnymi – wycofanie społeczne, trudności z nawiązywaniem relacji.
- Dzieci z zaburzeniami opozycyjno-buntowniczymi (ODD) – agresja, konflikty z rówieśnikami i dorosłymi.
Korzyści:
– Nauka zasad współżycia społecznego i akceptowanych norm zachowania.
– Lepsza kontrola impulsów i emocji.
– Poprawa komunikacji i relacji z innymi.
- Osoby dorosłe
Chociaż socjoterapia jest najczęściej stosowana u dzieci i młodzieży, niektóre formy terapii są także skierowane do dorosłych.
Dla kogo?
- Osoby z trudnościami w relacjach społecznych.
- Osoby doświadczające problemów emocjonalnych i lęków społecznych.
- Osoby po trudnych przeżyciach (np. przemoc, uzależnienia, konflikty rodzinne).
- Osoby mające trudności z adaptacją do nowych sytuacji życiowych.
Korzyści:
– Lepsze radzenie sobie w relacjach międzyludzkich.
– Poprawa umiejętności komunikacyjnych.
– Zwiększenie pewności siebie i lepsza kontrola emocji.
Podsumowanie
– Socjoterapia jest skierowana głównie do dzieci i młodzieży, które mają trudności w funkcjonowaniu społecznym, emocjonalnym i wychowawczym.
– Jest szczególnie skuteczna w pracy z dziećmi przejawiającymi zachowania agresywne, wycofane, impulsywne lub mającymi trudności w nawiązywaniu relacji.
– Może być również stosowana u dorosłych, którzy mają problemy z komunikacją, emocjami lub przeszli trudne doświadczenia życiowe.
– Dzięki socjoterapii uczestnicy uczą się radzenia sobie z emocjami, rozwijają umiejętności społeczne i poprawiają swoje relacje z otoczeniem.
Terapia Ręki
Terapia ręki to specjalistyczne zajęcia, które pomagają w rozwijaniu sprawności manualnej, precyzyjnych ruchów dłoni oraz koordynacji wzrokowo-ruchowej. Jest przeznaczona głównie dla dzieci, ale może być również stosowana u dorosłych, którzy mają problemy z motoryką małą i czynnościami manualnymi.
- Dzieci i młodzież
Terapia ręki jest szczególnie pomocna dla dzieci, które mają trudności w codziennych czynnościach wymagających sprawności dłoni i palców.
Dla kogo?
- Dzieci z opóźnionym rozwojem motoryki małej.
- Dzieci, które mają problem z chwytaniem, rysowaniem, pisaniem, wycinaniem.
- Dzieci z nieprawidłowym napięciem mięśniowym (zbyt wysokim lub zbyt niskim).
- Dzieci z trudnościami w koordynacji wzrokowo-ruchowej.
- Dzieci, które szybko męczą się podczas pisania lub rysowania.
- Dzieci, które nie lubią zabaw manualnych (np. lepienia, malowania, układania klocków).
- Dzieci z problemami sensorycznymi – nadwrażliwością lub obniżoną wrażliwością na bodźce dotykowe.
- Dzieci, które mają trudności w samoobsłudze (np. zapinanie guzików, wiązanie butów, posługiwanie się sztućcami).
Korzyści:
– Poprawa precyzji i siły ruchów dłoni oraz palców.
– Lepsza koordynacja ręka-oko.
– Większa sprawność w pisaniu, rysowaniu i innych zadaniach manualnych.
– Ułatwienie wykonywania czynności samoobsługowych.
- Dzieci z różnymi diagnozami i trudnościami rozwojowymi
Dla kogo?
- Dzieci z zaburzeniami sensorycznymi (SPD) – trudności w odbiorze i przetwarzaniu bodźców dotykowych.
- Dzieci ze spektrum autyzmu (ASD) – problemy z planowaniem ruchowym i manipulacją przedmiotami.
- Dzieci z mózgowym porażeniem dziecięcym (MPD) – osłabiona kontrola ruchowa rąk.
- Dzieci z zespołem Downa – obniżone napięcie mięśniowe, trudności w precyzyjnych ruchach.
- Dzieci z ADHD – trudności w koordynacji ruchowej i kontroli dłoni.
- Dzieci z opóźnionym rozwojem psychoruchowym – brak precyzyjnych ruchów dłoni.
Korzyści:
– Poprawa kontroli ruchowej i siły mięśni dłoni.
– Ułatwienie wykonywania codziennych czynności.
– Lepsza percepcja dotykowa i koordynacja wzrokowo-ruchowa.
Podsumowanie
– Terapia ręki jest przeznaczona głównie dla dzieci, ale może być również stosowana u dorosłych.
– Pomaga w rozwijaniu sprawności manualnej, poprawia koordynację i ułatwia wykonywanie codziennych czynności.
– Szczególnie korzystają z niej dzieci z problemami sensorycznymi, motorycznymi oraz osoby po urazach i chorobach neurologicznych.
Diagnoza ADOS-2
ADOS-2 (Autism Diagnostic Observation Schedule, Second Edition) to jedno z najczęściej stosowanych narzędzi diagnostycznych wykorzystywanych do oceny zaburzeń ze spektrum autyzmu (ASD). Jest to strukturalne, standaryzowane narzędzie diagnostyczne, które służy do oceny zachowań i umiejętności społecznych osób, u których podejrzewa się autyzm.
Czym jest ADOS-2?
ADOS-2 to druga wersja ADOS – narzędzia opracowanego przez zespół badaczy pod przewodnictwem profesora Catheriny Lord, które odgrywa kluczową rolę w diagnostyce autyzmu. ADOS-2 jest obszerne i obejmuje różne poziomy trudności, dostosowane do wieku i poziomu rozwoju osoby badanej.
Jak działa ADOS-2?
Diagnoza za pomocą ADOS-2 polega na przeprowadzeniu przez specjalistę serii strukturalnych zadań i obserwacji, które pomagają w ocenie różnych aspektów funkcjonowania osoby, takich jak:
- Interakcje społeczne
- Komunikacja werbalna i niewerbalna
- Zainteresowania i aktywności
- Reakcje na bodźce sensoryczne
Obserwacje są przeprowadzane w sposób standaryzowany, co pozwala na porównanie wyników z normami oraz ocenę, czy zachowania osoby badanej wskazują na możliwe zaburzenie ze spektrum autyzmu.
Kto przeprowadza diagnozę ADOS-2?
Diagnozę przeprowadza wyszkolony profesjonalista, najczęściej psycholog, psychiatra lub pedagog specjalny. W zależności od wieku i poziomu rozwoju pacjenta, stosowane są różne wersje ADOS-2, dostosowane do wieku, zdolności komunikacyjnych oraz poziomu funkcjonowania osoby badanej.
Wersje ADOS-2:
- ADOS-2: Moduł 1 – dla dzieci, które nie mówią lub mówią bardzo mało. Jest to wersja stosowana głównie u dzieci w wieku przedszkolnym, które dopiero zaczynają rozwijać umiejętności językowe.
- ADOS-2: Moduł 2 – dla dzieci, które mówią w pełnych zdaniach, ale mają trudności w komunikacji i interakcjach społecznych.
- ADOS-2: Moduł 3 – dla starszych dzieci i młodzieży, które już mówią pełnymi zdaniami, ale mają trudności w bardziej zaawansowanych formach interakcji społecznych.
- ADOS-2: Moduł 4 – dla dorosłych, którzy potrafią komunikować się werbalnie i mają zaawansowane umiejętności językowe. Jest to wersja dla osób starszych z autyzmem, które mogą mieć bardziej subtelne objawy.
Jakie aspekty ocenia ADOS-2?
ADOS-2 koncentruje się na kilku kluczowych obszarach:
- Komunikacja werbalna i niewerbalna: Ocena umiejętności komunikacyjnych, zarówno w formie mówionej, jak i gestów, mimiki, języka ciała.
- Interakcje społeczne: Sprawdzanie, jak osoba komunikuje się z innymi, czy inicjuje i odpowiada na interakcje, jak reaguje na emocje innych, czy rozumie normy społeczne.
- Zainteresowania i zabawa: Obserwowanie, czy osoba angażuje się w zabawę, jak radzi sobie z zabawkami i przedmiotami, czy wykazuje ograniczone zainteresowania.
- Zachowania powtarzalne i nietypowe: Wykrywanie zachowań rutynowych, stereotypowych lub nietypowych w zakresie poruszania się, mówienia, używania przedmiotów.
Jakie są zalety i ograniczenia ADOS-2?
Zalety ADOS-2:
- Standaryzacja: Jest to narzędzie o wysokiej wiarygodności i standaryzacji, stosowane na całym świecie.
- Wszechstronność: Obejmuje różne grupy wiekowe i poziomy funkcjonowania, co pozwala na szerokie zastosowanie.
- Obiektywność: Obserwacje i wyniki są oparte na precyzyjnych kryteriach, co pomaga w postawieniu dokładnej diagnozy.
Ograniczenia ADOS-2:
- Wymaga specjalistycznego szkolenia: Osoby przeprowadzające diagnozę muszą być odpowiednio przeszkolone.
- Czasochłonność: Badanie ADOS-2 może trwać od 30 minut do 1,5 godziny, w zależności od wersji i potrzeb osoby badanej.
Podsumowanie:
ADOS-2 jest narzędziem wykorzystywanym w diagnostyce zaburzeń ze spektrum autyzmu, które umożliwia precyzyjną ocenę zachowań społecznych, komunikacyjnych i motorycznych. Jest szczególnie pomocne w przypadku dzieci i dorosłych, którzy mają trudności w zakresie interakcji społecznych, komunikacji oraz wykazują zachowania typowe dla autyzmu. Jako część całościowego procesu diagnostycznego, ADOS-2 pomaga w trafnym postawieniu diagnozy i zaplanowaniu dalszej terapii.
ADI-R – co to jest?
ADI-R (Autism Diagnostic Interview-Revised) to standaryzowane narzędzie diagnostyczne wykorzystywane w procesie diagnozowania zaburzeń ze spektrum autyzmu (ASD). Jest to szczegółowy wywiad przeprowadzany z rodzicami lub opiekunami dziecka, który pomaga w ocenie zachowań, umiejętności społecznych i komunikacyjnych oraz innych aspektów funkcjonowania osoby, podejrzanej o autyzm.
Czym jest ADI-R?
ADI-R to wersja zaktualizowana pierwotnego narzędzia, które zostało opracowane przez Catherinę Lord i innych badaczy. Jest to wywiad przeprowadzany z opiekunami lub rodzicami osoby, u której podejrzewa się zaburzenia ze spektrum autyzmu. Narzędzie to pomaga w identyfikacji objawów autyzmu w trzech głównych obszarach:
- Komunikacja werbalna i niewerbalna.
- Interakcje społeczne.
- Zachowania ograniczone i powtarzalne.
Jak działa ADI-R?
ADI-R jest wywiadem strukturalnym, co oznacza, że zawiera zestaw pytań o konkretne zachowania i umiejętności, które są oceniane w kontekście różnych obszarów funkcjonowania osoby badanej. Wywiad przeprowadzany jest przez doświadczonego specjalistę, który zadaje pytania opiekunowi lub rodzicowi dziecka w celu uzyskania szczegółowych informacji na temat zachowań i umiejętności dziecka. Pytania są dostosowane do wieku i poziomu rozwoju osoby, którą dotyczy diagnoza.
Obszary, które obejmuje ADI-R:
- Komunikacja:
- Umiejętności werbalne i niewerbalne (np. mowa, gesty, wyraz twarzy).
- Rozumienie i używanie języka.
- Umiejętności inicjowania i utrzymywania rozmowy.
- Używanie języka w kontekście społecznym.
- Interakcje społeczne:
- Umiejętność tworzenia relacji z innymi osobami (np. rodzicami, rówieśnikami).
- Reakcje na emocje innych, rozumienie norm społecznych.
- Trudności w rozumieniu intencji innych osób.
- Umiejętność dzielenia się doświadczeniami (np. pokazywanie przedmiotów, wspólna zabawa).
- Zachowania ograniczone i powtarzalne:
- Powtarzające się ruchy (np. machanie rękami, kręcenie się).
- Utrzymywanie sztywnych rutyn i nawyków.
- Skupienie na wąskich, specyficznych zainteresowaniach.
- Przesadne przywiązanie do przedmiotów lub czynności.
Jak przebiega diagnoza za pomocą ADI-R?
- Zbieranie informacji: Wywiad jest przeprowadzany przez specjalistę (zwykle psychologa, psychiatrę, pedagoga specjalnego). Rodzice lub opiekunowie osoby badanej odpowiadają na szczegółowe pytania dotyczące zachowań dziecka.
- Ocena zachowań: Specjalista na podstawie odpowiedzi ocenia, w jakim stopniu zachowania osoby badanej wskazują na cechy charakterystyczne dla autyzmu. Pytania dotyczą zarówno wczesnych, jak i obecnych objawów.
- Porównanie z kryteriami diagnostycznymi: Odpowiedzi są analizowane i porównywane z międzynarodowymi kryteriami diagnostycznymi (np. DSM-5 lub ICD-10) w celu ustalenia, czy zachowania osoby badanej spełniają wymagania diagnostyczne dla zaburzeń ze spektrum autyzmu.
- Wyniki diagnozy: Na podstawie wyników wywiadu specjalista dokonuje oceny, czy diagnoza autyzmu jest uzasadniona. W razie potrzeby diagnoza może być uzupełniona o dodatkowe narzędzia diagnostyczne (np. ADOS-2).
Zalety ADI-R:
- Precyzyjne narzędzie: ADI-R jest bardzo dokładnym narzędziem diagnostycznym, które pozwala na szczegółową ocenę objawów autyzmu w różnych obszarach.
- Standaryzacja: Jest to narzędzie o wysokiej wiarygodności i standaryzacji, stosowane na całym świecie.
- Kompleksowa ocena: Dzięki pytaniom dotyczącym różnych aspektów rozwoju, ADI-R pozwala na dokładniejszą ocenę poziomu funkcjonowania osoby badanej.
Ograniczenia ADI-R:
- Wymaga specjalistycznego przeszkolenia: Narzędzie to może być stosowane tylko przez wyszkolonych specjalistów, którzy posiadają odpowiednią wiedzę na temat diagnozy autyzmu.
- Zależy od rzetelności opiekunów: Jako narzędzie wywiadowe, ADI-R opiera się na odpowiedziach rodziców lub opiekunów, co może w niektórych przypadkach wpłynąć na dokładność diagnozy.
- Czasochłonność: Wywiad może być dość długi, zwłaszcza w przypadku szczegółowych odpowiedzi opiekunów.
Podsumowanie:
ADI-R (Autism Diagnostic Interview-Revised) to narzędzie diagnostyczne wykorzystywane w diagnozie zaburzeń ze spektrum autyzmu, polegające na przeprowadzeniu wywiadu z rodzicami lub opiekunami osoby badanej. Pomaga ono w dokładnej ocenie zachowań związanych z autyzmem, takich jak trudności w komunikacji, interakcjach społecznych oraz obecność zachowań powtarzalnych. Jest to jedno z najczęściej używanych narzędzi w diagnostyce autyzmu i stanowi ważny element procesu diagnozy, w połączeniu z innymi narzędziami, takimi jak ADOS-2